WILNO: KARMELITANKI BOSE

1. HISTORIA KLASZTORU

Klasztor świętych Józefa i Teresy w Wilnie fundowali Stefan Pac, podkanclerz wielki litewski i jego żona Anna Maria Ancilla z Rudominów Dusiatyckich Pacowa. Fundatorzy po zakupieniu potrzebnych nieruchomości i uzyskaniu zatwierdzenia ze strony władz kościelnych i króla Władysława IV wprowadzili do Wilna karmelitanki bose sprowadzone z Krakowa i Lublina. Fundatorzy zabezpieczyli utrzymanie klasztoru na przyszłość przez zapisanie stałych dochodów na ten cel. Również wstępujące do klasztoru magnatki i szlachcianki wnosiły ze sobą bogate posagi. Z tych funduszy mniszki wybudowały w latach 1646-1649 murowany klasztor. Kościół zaś wybudowały po potopie szwedzkim z posagu siostry Kolumby Konstancji Radziwiłłównej. Konsekrował go 22 czerwca 1692 roku biskup wileński Konstanty Kazimierz Brzostowski.

Karmelitanki bose przetrwały w tym klasztorze do Powstania Styczniowego. W lutym 1865 roku dekretem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych kościół i klasztor został skasowany. Dobra klasztoru przejęto na skarb państwa. W 1876 roku kościół i klasztor rozebrano do fundamentów. Na uzyskanym placu urządzono miejskie targowisko. Zgromadzenie przeniesiono do sióstr benedyktynek wileńskich. Stąd młodsze karmelitanki wyjechały do Francji. Ostatnia przeorysza Karmelu wileńskiego – matka Maurycja od Przemienienia Pańskiego (Paulina Bubnowska 1825-1899) wraz z siostrą Kazimierą od Jezusa Maryi Józefa (Tekla Ścibło 1818-1890) znalazły schronienie w klasztorze karmelitanek bosych na Wesołej w Krakowie.

W 300 rocznicę pierwszej fundacji Stefana Paca karmelitanki bose powróciły do Wilna, ale na inne miejsce. Przy ul. Popławskiej 29 nabyły dom z ogrodem i 17 grudnia 1938 roku rozpoczęły w nim życie zakonne. Przetrwały tam drugą wojnę światową. Po zakończeniu działań wojennych karmelitanki bose opuściły Wilno 22 kwietnia 1945 roku i powróciły do macierzystego domu w Krakowie. Stąd zaś pod przewodnictwem matki Marii Józefy Nowosielskiej, długoletniej przełożonej konwentu krakowskiego, udały się na fundację do Wrocławia.

2. HISTORIA ARCHIWUM

Archiwa karmelitanek bosych kształtowały się na tych samych przepisach prawa zakonnego, co archiwa karmelitów bosych. Zasób archiwum konwentu sióstr w Wilnie choć niekompletny, to jednak w porównaniu z innymi archiwami klasztorów żeńskich przedstawia się imponująco. Zachowały się do naszych czasów: dokument erekcyjny, zatwierdzenie fundacji przez króla, przywileje królewskie, akta fundacyjne, sum funduszowych, legacyjnych i posagowych. Atrakcję stanowią akta radziwiłłowskie: testamenty, legaty, korespondencja. Zaginęły jednak księgi urzędowe klasztoru, jak księgi akt kapituły klasztornej, księgi zmarłych, profesji, stare inwentarze klasztoru i majątków, księgi dochodów i rozchodów oraz czynszowe. Autor dekretu powizytacyjnego klasztoru karmelitanek wileńskich z 1820 roku zaznaczył na karcie 13, że w czasie wojen napoleońskich w 1812 roku zaginęły księgi inwentarzowe, dochodowe i rozchodowe konwentu. Był to nieszczęśliwy rok zarówno dla karmelitów bosych, jak dla karmelitanek wileńskich. Wojsko poniszczyło wnętrza kościołów. Klasztory uległy rabunkowi. Podpalone zostały zabytki sztuki rzeźbiarskiej i malarskiej.

Po kasacie archiwum sióstr uległo rozbiciu i częściowemu zniszczeniu. Karmelitanki bose zabrały ze sobą ważniejsze księgi klasztorne do sióstr benedyktynek. Ostatnia przeorysza karmelitanek wileńskich matka Maurycja Bobrowska przywiozła ze sobą do Krakowa znaczną część rękopisów ascetycznych, kronikę i księgę wizytacji prowincjalnych i generalnych. Rękopisy te przekazała karmelitankom bosym na Łobzowie, gdzie w znacznej części znajdują się do dziś. Dokumenty zaś i akta archiwalne dostały się do prywatnych zbiorów przyjaciół zakonnic. Część akt wywieziono do Krakowa i wystawiono na publiczną sprzedaż. Ojciec Rafał Kalinowski z Czernej wykupił je i umieścił w archiwum klasztoru czerneńskiego. Większość akt, zwłaszcza gospodarczych, pozostała jednak w Wilnie. Z biegiem czasu znalazły się one w publicznych i prywatnych zbiorach. W latach 1929-1938 ojciec Antoni Foszczyński, prowincjał, ubiegając się o rewindykację Ostrej Bramy, rozpoczął również starania o zwrot zabranych dóbr karmelitanek bosych wileńskich. Dla udowodnienia praw własności zbierał dokumentację po zlikwidowanym klasztorze sióstr. Dzięki znajomości udało mu się wydostać z archiwów prywatnych i publicznych znaczną część akt. W czasie wojny przechowywano je w klasztorze karmelitów bosych w Krakowie. Kiedy karmelitanki po 7 latach pobytu na nowej fundacji w Wilnie powróciły (dnia 1 maja 1945 roku) do Krakowa, wówczas ojciec Antoni Foszczyński przekazał im do przechowania archiwum akt dawnych klasztoru w Wilnie. W 1948 roku udając się na nową fundację do Wrocławia zgromadzenie wileńskie pozostawiło zasób archiwum pod opieką ojca Anzelma Gądka, prowicjała. Po kilku latach akta zawędrowały do archiwum prowincji w Czernej. Rozbity zespół udało się w znacznej części zrekonstruować przez scalenie akt wykupionych przez ojca Rafała Kalinowskiego z aktami zdobytymi przez ojca Antoniego Foszczyńskiego. Dla scalenia zespołu karmelitanki bose w Krakowie przy ul. Łobzowskiej 40 przekazały do archiwum oryginalną kronikę i księgę wizytacyjną klasztoru wileńskiego. Udało się również scalić i zrekonstruować prawie w całości akta majątkowe folwarku Pilwiszki.

Na podstawie zachowanego rejestru dokumentów klasztoru wileńskiego z 1820 roku wiemy, że dokumentacja prawna konwentu i jego majątków znajdowała się w czterech fascykułach, posygnowanych wielkimi literami A, B, C, D. Ze względu na doniosłe znaczenie wykazu akt archiwum przytaczamy go w całości.

„Regestr dokumentów klasztoru wileńskiego pp. karmelitanek bosych, w którym znajdują się wiadomości początkowej kościoła i klasztoru fundacji oraz konsensa rzymskie, przywileje królewskie i dalsze prawa na folwark Pilwiszki, w powiecie wileńskim leżący, domy w mieście Wilnie przez szczegół wyrażonych w następującym porządku:

Fascykuł 1-wszy sub 1. A

W tym fascykule znajduje się pierwiastkowa komunikacja Stefana Paca z X. Prowincjałem Polskim o nowej fundacji w mieście Wilnie zakonnic pp. Karmelitanek Bosych i w tym porządku wstawienie się króla polskiego Władysława IV do papieża Urbana VIII o pozwolenie na wolne sprowadzenie do Wilna nowego funduszu zakonnic, biskupa wileńskiego Woyny i zakonnej zwierzchności pozwolenia.

1. 1635, X-bra 30, list autentyczny Stefana Paca, podkanclerzego W.X. Litewskiego z Choroszczy pisany do X. Franciszka od S. Maryi prowincjała prowincji polskiej Zakonu Karmelitów Bosych, w którym oświadcza usilną chęć fundowania kościoła i klasztoru dla zakonnic karmelitanek bosych, aby tylko z swojej strony dołożył starania najprędszego sprowadzenia osób zakonnic do miasta Wilna. Sztuka – 1.

2. 1636. Aprilis 29. Władysława IV, Króla Polskiego do Franciszka Barberina, Rzymskiego Kościoła kardynała, ażeby się udał do Ojca św. w imieniu króla [z prośbą] o dozwolenie, aby wolno było sprowadzić zakonnice reguły św. Teresy dla przykładnego ich życia do nowej fundacji w stołecznym mieście Wilnie. W kopii – sztuka 1.

3. 1637. Septembra 19. Przywilej rzymski Urbana VIII dozwalający nowej fundacji kościoła i klasztoru w mieście stołecznym Wilnie dla zakonnic karmelitanek bosych na pergaminie pisany, z pieczęcią w puszce blaszanej z akceptacją tegoż przywileju i z dozwoleniem biskupa diecezjalnego wileńskiego Abrahama Woyny w autentyku. Sztuka – 1.

4. 1637. Marca 8. Eorundem 30 dnia. W aktach konsystorskich aktykowany extrakt pozwolenia fundacji nowej w mieście Wilnie dla pp. karmelitanek bosych od biskupa wileńskiego Abrahama Woyny. Sztuka – 1.

5. 1637. Octobra 13 i 27. Pozwolenie jeneralskie X. Jana od św. Hieronima dane prowincjałowi polskiemu i dwom definitorom tejże prowincji na wolne wybranie dwóch zakonnic z klasztorów w Polsce znajdujących się i przewiezienie ich z przystojną posługą do Wilna – nowej klasztoru fundacji w autentykach dwóch. Sztuk – 2.

6. 1637. Marca 6. W Warszawie datowany przywilej Władysława IV, króla polskiego, z instancją Stefana Paca fundatora, podkanclerzego W.X. Litewskiego, aprobujący fundusz dla klasztoru wileńskiego pp. karmelitanek bosych na tym miejscu, gdzie były kamienice Borysowiczowska i Maniszowska, na ulicy Końskiej. W autentyku. Sztuka – 1.

7. 1681 Octobra 28. Pozwolenie jeneralskie X. Dominika od św. Trójcy na wolne użycie sumy 10.000 złotych do ukończenia fabryki kościoła PP. Karmelitanek klasztoru wileńskiego. W autentyku. Sztuka – 1.

Fascykuł 2-gi sub 1. B

W tym fascykule dokumenty zawierają nastanie funduszu przez Stefana Paca podkanclerzego W.X. Litewskiego na sumę 18000 zł polskich uczynionego pp. karmelitankom bosym klasztoru wileńskiego oraz wywód sumy początkowy.

1. 1631 Lipca 30, eorundem 31. w Trybunale Głównym W.X. Litewskiego przyznany dokument od J. Pana Jana Kossakowskiego starościca łomżyńskiego matce wydany, która mając od swego męża Wawrzyńca Rudominy 10.000 zł polskich na majętności Dusiatach w powiecie Wiłkomiał [wiłkomierskim] leżącej zapisaną pośledniej Dziewierz jej J. Pan Jan Rudomina przeniósł na Janowie w powiecie grodzieńskim leżące, które potem ojcowi mojemu Nikodemowi Kossakowskiemu zapisała, po śmierci którego prawem dziedzicznym na Jana Kossakowskiego spadła, udzielnie mając sumę 10.000 zł. polskich na dzierżawie Gulbińskiej jeszcze przed Unia sobie zapisaną, Janową na syna swojego przelała; wzajemnie syn tęż samą sumę 10.000 zł. polskich dla matki na majętności Janowie w powiecie Grodzieńskim leżące odpisał. Takowy dokument między synem a matką zawarty, w extrakcie i autentyku. Sztuk – 2.

2. 1631 Lipca 30, eorundem 31. W Trybunale Głównym W.X. Litewskiego przyznany dokument zamienny na sumę 10.000 zł polskich od Felicjanny Wołowiczowej, primo Rudominowej Starościny Dusiatskiej, potem Nikodemowej Kossakowskiej na dzierżawie Gulbińskiej, mając sobie jeszcze przed Unią zapisaną, ustępuje i przenosi na syna swojego Jana Kossakowskiego biorąc nawzajem od syna tęż sumę na Janowiu w powiecie Grodzieńskim leżącym wespół z dożywociem. Autentyk z extraktem. Sztuk – 2.

3. 1631 Lipca 30, eorundem 31. W Trybunale Głównym W.X. Litewskiego przyznany dokument przez Felicjannę Wołowiczównę Nikodemową Kossakowską starościnę łomżyńską, po otrzymanym przenosie sumy Gulbińskiej na syna swojego Jana Kossakowskiego, jak się okzauje z poprzednich dokumentów, tym porządkiem powróciła do zapisu pierwszego jej męża synów Jana i Kazimierza zatwierdzonej sumy 10000 zł polskich, na majętności Janowie hipotekowanej, mając przeto u różnych zaciągnięte kredyta, dla zniesienia których ustąpiła i zrzekła się 10.000 zł polskich zięciowi swojemu Stefanowi Pacowi podskarbiemu W.X. Litewskiego wespół z dożywociem jej na majętności Janowcu służącym. W extrakcie. Sztuka – 1.

4. 1631 Augusta 1. Kwit Felicjanny Wołowiczównej Nikodemowej Kossakowskiej, Starościny Łomżyńskiej z odebranej sumy od zięcia swojego Stefana Paca, podskarbiego W.X. Litewskiego przez ręce p. Jerzego Pogirskiego, sługi – zł polskich 5490; w autentyku. Sztuka – 1.

5. 1638, X-bra 18 datowany, a 1639 aprila 27 przed aktami metrykalnymi W.X. Litewskiego przyznany zapis J.W. Anny Mariancelli Rudominowej Dusiatskiej, Stefanowej Pacowej, podkanclerzyny W.X. Litewskiego pp. karmelitankom bosym w Wilnie, w klasztorze św. Józefa mieszkającym, reguły św. Teresy, wydany na to, iż póki żyć będzie, każdego roku, w dzień nowego lata pomienionym karmelitankom zobowiązała się po tysiąc zł polskich z własnych swoich intrat na ich intencje płacić, a po zejściu z tego świata, ażeby Pana Boga i po jej śmierci prosiły, zobowiązała sukcessorów swoich, aby z majętności jej ruchomej, to jest część naczyń srebrnych własnych, u niej znajdujących się, pięćset grzywien, a jeśliby sukcessorom inaczej zdało się u siebie zatrzymać, tedy każdą (grzywnę) srebra po 20 złotych ceniąc mają zapłacić 10.000 zł polskich tymże pp. karmelitankom. W extrakcie. Sztuka – 1.

6. 1638 X-bra 18 datowany [!], a 1639 marca 16 przed aktami metrykalnymi W.X. Litewskiego przyznane prawo wieczysto funduszowe od Stefana Paca podkanclerzego W.X. Litewskiego dla ww. pp. karmelitanek bosych wileńskich, przeznaczający sumę 10.000 zł polskich na fundusz ich życia prawem zastawnym opartą na włości Janowcu w pow. grodzieńskim leżącej, z każdoroczną opłatą po 700 zł polskich w terminie opłaty 1 januarii każdego roku, a w przypadku niezapłacenia w którymkolwiek roku inekwitacja do tejże włości Janowca opisana w extrakcie. Sztuka – 1.

7. 1638 X-bra 18, a 1639 marca 14 przed aktami metrykalnymi W.X. Litewskiego przyznany fundusz Stefana Paca na kościół i klasztor pp. karmelitanek bosych w Wilnie na Końskiej ulicy, którego początek tymi wyraża się słowy: Ku czci i chwale Panu Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej Jedynemu. Ja Stefan Pac etc. kupiwszy kamienice i domy niektóre z pozwoleniem Stolicy Apostolskiej i wielebnego Księdza Abrahama Woyny biskupa wileńskiego oraz starszych tego Zakonu, klasztor i kościół pod tytułem Panny Najświętszej i Józefa św. i już za wolą Bożą do tegoż klasztoru sprowadzane na życie i sustentację ich mając pewną sumę pieniędzy 10.000 zł polskich na włości nazwanej Janowce w powiecie grodzieńskim leżącej od nieboszczki godnej pamięci P. Felicjanny Wołowiczównej Kossakowskiej, Starościny Łomżyńskiej, matki małżonki mojej z dołożeniem onej ode mnie wyżej wymienionej sumy mnie wlewkiem wedle prawa zapisanej, tymże prawem temu klasztorowi daję, daruję i na wieczne czasy zapisuję i prawo, które na tą sumę i na włość Janowce Pruską większą i Topilowską ze wszystkimi przynależnościami mi służyły względem zastawy na osoby panien zakonnych wiecznie się zrzekam i ustępuję póty, póki suma 10.000 zł polskich przeze mnie lub sukcessorów opłacona nie będzie – takowy fundusz extraktem. Sztuka – 1.

8. 1644, marca 24 datowany, eorundem aprila 11. Na Sądach Trybunalnych W.X. Litewskiego przyznany zapis obligacyjny Krzysztofa Paca, dworzanina J.K. Mości ww. pp. karmelitankom bosym, klasztorowi wileńskiemu, wydany z woli testamentowej dyspozycji J.W. niegdyś J. Pani Anny Mariancelli Rudominowej Dusiackiej, Stefanowej Pacowej, podkanclerzyny W.X. Litewskiego, matki, na klasztor pp. karmelitanek bosych sumę 10.000 zł polskich, a udzielnie tymże na fabrykę klasztoru 2000 zł polskich zapisała jakowy dług według działu między Krzysztofem a Mikołajem braćmi rodzonymi, Pacami, na Krzysztofa dostał się, który przywodząc do egzekucji wolę matki swojej z dyspozycji testamentowej sume 4000 zł polskich do rąk tychże pp. karmelitanek bosych odesłał, resztę zaś sumy, tj. 8000 zł polskich prawem Widerkaufów wniósł ewikcją majątki Danpudy i Janowce z działu na niego spadłe z obowiązkiem płacenia procentu po 560 zł polskich w terminie nowego lata, tj. Januarii 1 dnia każdego roku; w owych extraktach. Sztuk – 2.

9. 1714 Julii 18 datowany, eorundem 20, w Sądach Trybunalskich W.X. Litewskiego przyznany wieczystokwitacyjny zapis od Krzysztofa Paca, Pisarza W.X. Litewskiego ww. pp. karmelitankom bosym wileńskim, wydany z rzeczy wiedzionego w Trybunale Compositi Judicii za nieopłacenie sumy 2500 zł polskich za obligiem w roku 1711 Junii 6 dnia, w mocy którego procederu zajęli byli pałac w urzędową tradycję i onego dzierżącymi byli po zupełnym ugodzeniu się wzajemnym z posesji tradycyjnej pałacu wiecznie kwituje, żadnej sobie i sukcessorom swoim nie zachowuje pretensji; autentyk z extraktem. Sztuk – 2.

10. 1752 Marca 28. Na Sądach Grodzkich Pow. wileńskiego proces imieniem J. Panny Dominiki od Trójcy Przenajświętszej – przeoryszy i całego zgromadzenia pp. karmelitanek bosych klasztoru wileńskiego na ww. pp. Józefa Szerwińskiego i Piotra wileńskich starostów Paców, jako aktora na Białozorównę Józefową Pacową, na Annę Strutinową, z dokładem ich opiekunów jak broniących urzędowej tradycji majętności Doroszpud i Janowce o sprzeciwieństwo dekretom Compositi Judicii Tribunalis Generalis W.X. Litewskiego, mianowicie: 1-roku 1722 Julii 16 dn., 2-roku 1724 Julii 4 dnia, zapadłych za niepłacenie procentów od daty 1715r. od sum funduszem przeznaczonych otrzymane i expensa na prawo poniesiono z całym opisaniem sprawy zaniesiony; w extrakcie. Sztuka – 1.

Fascykuł 3-ci sub 1. C

W tym fascykule znajduje się prawo wieczyste na folwark Pilwiszki, kwitacja z procesem Azarycza i kopia pozwu Michała Brzostowskiego do ziemi wileńskiej.

1. 1667 Augusta 10 datowany, eorundem 13. W Trybunale Głównym W.X. Litewskiego przyznane prawo wieczyste zrzeczne Cypriana Pawła Brzostowskiego referendarza i pisarza W.X. Litewskeigo pp. karmelitankom bosym klasztoru wileńskiego na folwark Pilwiszki w powiecie wileńskim położony, który folwark pierwej prawem widerkaufowym w roku 1646 maja 30, w sumie 6.000 zł polskich był inwadiowany z obowiązkiem w każdym roku płacenia temuż klasztorowi procentu po 480 zł polskich, a po ruinie i wojnie moskiewskiej w tejże samej sumie aktorstwa pp. karmelitankom bosym wileńskim wiecznie ustąpił i zrzekł się; autentyk wespół z extraktem. Sztuk – 3.

2. 1772 X-bra 14 dnia. Zapis kwitacyjny kasacyjny Leonarda Azarycza rotmistrza, pułkownika wiłkomirskiego ww. pp. karmelitankom bosym klasztoru wileńskiego wydany z rozpoczętego procederu w sądach zadwornych asesorskich W.X. Litewskiego i folwark Pilwiszki, którego że nie ma popierać pod zaręką opłaty 10.000 zł polskich; w tym zapisie znajduje się trzech podpisanych pieczętarzy: 1 – Walenty Gorecki, rotmistrz ziemi nowogródzkiej, 2 – Andrzej Malczewski, komornik szawelski, 3 – Józef Pizeldeni. W autentyku sztuka – 1.

3. 1801 IX-bra 11. Kopia pozwu instancji Michała hrabi Brzostowskiego, marszałka gubernialnego wileńskiego po ww. pp. karmelitanki bose klasztoru wileńskiego, a egzercycję folwarku Pilwiszek za prawem 1666 maja 30, za posądowanego o kalkulację i weryfikację z użytków o te do ziemi powiatu wileńskiego wyniesiony. W kopii sztuka – 1.

4. 1750, maja 20. Prawo wieczyste zrzeczne darowane od Jerzego Białozera, stolnika upitskiego, na odstąpienie półtrzecia sążnia placu do niego należącego się, a na przyłączenie do cegielni, a teraz ogrodu pp. karmelitankom klasztoru wileńskiego, uczynionego. W autentyku z listem na przyznanie. Sztuk – 2.

Fascykuł 4-ty sub 1. D

W tym fascykule znajdują się prawa przedażne cesyjne i ugodliwe na dworki w Snipiszkach położone.

1. 1647, marca 16. Prawo wieczysto-przedażne za sumę zł polskich 100 od szlachcica Mikołaja Kliczewskiego, burmistrza, Szymona Gawłowskiego, Marcina Dikona, Józefa Piotrowicza i dalsi wespół z żonami swoimi stanąwszy przed urzędem burmistrzowskim oczywisto przyznali i w posesję przez intromisję podali cegielnię swoją ojczystą za Bramą Wileńską, między domem Jakuba Fiodorowicza z jednej strony, a domem pana Heinholta Wistmahera z drugiej strony będącą, siostrze swej rodzonej, na świecie pannie Reginie Jawłowickiej, a w zakonie Annie i całemu klasztorowi pp. karmelitanek bosych; w extrakcie. Sztuk – 3.

2. 1741 IX-bra 7, eorundem 8. Przed urzędem magistratu wileńskiego przyznane prawo wieczysto-przedażne od Anny Szelarzyńskiej Piotrowej Dobrowieckiej na dom i place nad rzeką Wilią przy drodze jadąc na Łukiszki do kościoła św. św. Jakuba i Filipa położenie mający na sumę 409 zł polskich j. pani Izabelli od św. Józefa, przeoryszy, i wszystkim jj. pp. karmelitankom bosym klasztoru wileńskiego służące; w autentyku i w extrakcie. Sztuk – 2.

3. 1731 VII-bra 11 zeznany, a 1741 IX-bra 7 z ksiąg magistratu wileńskiego wyjęty vidimus intromisji za konsensem urzędników miasta na plac Piotrowi Dobrowieckiemu i jego żonie z opisaniem ograniczenia, mianowicie od drogi, albo ulicy idącej do kościoła św. św. Filipa i Jakuba aż do Wilii rzeki jednym bokiem wzdłuż łokci 85, wszerz samym brzegiem Wilii w dole łokci 60, od samej zaś Wilii wracając się nazad na górę do ulicy wyżej rzeczonej drugim bokiem na wskos łokci 121,5 w poprzek zaś, naprzeciw domu xx. dominikanów łukiszskich łokci 16 w Vidimusie. Sztu-ka – 1.

Teresa od św. Rafała Szulcówna
przeorysza karmelitanek bosych
klasztoru wileńskiego.
Rok 1820, Januarii, dnia 16”.

Wykaz rękopisów klasztoru wileńskiego przechowywanych w bibliotece klasztoru karmelitanek bosych w Krakowie przy ul. Łobzowskiej.

1. Pol. XVII/XVIII w. 20×17 cm. Karty niefol. „Reprezentacya pastuszków na Boże Narodzenie”, napisała s. Katarzyna od Chrystusa. „Dywertyment duchowy” – napisała w Wilnie s. Eufrozyna od Zwiastowania NMP.

2. Pol. XVII w. 21×16,5 cm. Opr. tekt. „Księgi wtóre Nocy Ciemney, w których o oczyszczeniu barziey wnętrznym, które jest wtórą nocą ducha autor mówi”. Rkps zawiera 25 rozdz. „Nocy ciemności” św. Jana od Krzyża.

3. Pol. XVII/XVIII w. 20,5×16,5 cm. S. 225. Opr. perg. „Żywot y cnoty Wielebney Matki Teresy od Pana Jezusa, klasztoru karmelitanek bossych we Lwowie y w Warszawie fundatorki przez iey spowiednika napisany Roku Pańskiego 1654”. Sygn. 0-16.

4. Pol. XVII/XVIII w. 20×15,5 cm. S. 855. Opr. deski sk. powl. „Sposób przypodobania się barzo Panu Bogu krótko opisany przez W. Oyca Sebastiana od Matki Bożej, karmelitę bosego…” Sygn.: 0-22.

5. Pol. XVII w. 20×15,5 cm. K. 255. Opr. sk. „Wstęp na Górę Karmelu od Wielebnego Oyca Jana od Krzyża, pierwszego bosaka zakonu Najśw. Panny Maryey z Góry Karmelu, przez S. Matkę Teresyą reformowanego napisany”.

6. Pol. 2 poł. XIX w. 19,5×12,5 cm. S. 298. Kopia. Opr. płpłt. „Exercycya duchowne na dziesięć dni…”

7. Pol. XVII w. 18,5×14,5 cm. S. 538. Opr. płsk., wsp. „Niektóre rzeczy zebrane z księgi w reformacyi naszey napisanych”.

8. Pol. XVII/XVIII w. 18,5×15,5 cm. S. 361. Opr. tekt., wsp. Księga żywota – Chrystus Pan cierpiący, przez o. Placyda od św. Teresy, karmelitę bosego prowincji św. Józefa w Belgium”.

9. Pol. XVII w. 18,5×15 cm. K. 100. Opr. perg., wsp. „Dialogi o żywocie, duchu y revelacyach B. Matkiey Anny od św. Bartłomieja przez W.O. Hieronima Gratiana od Matki Bożej spowiednika iey napisany”.

10. Pol. 1660 r. 19×15,5 cm. S. 423. Opr. płsk., wsp. „Oratorium osób zakonnych przez Przew. Ks. Antoniego Zgwewary zakonu św. Franciszka biskupa z Mondognety…”

11. Pol. XVII/XVIII w. 18×15,5 cm. S. 437. Opr. deski sk. powl. „Pastoreczka wybraney Chrystusa Pana trzody niewinnych baranków… w świętym Nowicjacie WW. MM. naszych Karmelitanek Bosych konwentu wileńskiego…”. 1) Rekolekcje o milczeniu, k. 3-61. 2) Obyczaje chwały godne…, k. 62-126. 3) Nauka W. O. Jana a Jesu Maria o modlitwie, umartwieniu, k. 127. 4) Niektóre punkty z księgi Wstępu na Górę Karmel – W. O. Jana a Cruce, k. 272-304. 5) Dziesięć stopni o posłuszeństwie zebrane z doktorów św. przez W. O. Hieronima od św. Teresy. Rękopis dedykowany karmelitankom przez o. Ludwika Aureliusza od św. Floriana, 20 grudnia 1763 r.

12. Pol. XVIII w. 19×15 cm. S. 483. Opr. płsk., wsp. „S. Aureliusza Augustyna biskupa hipponenskiego ksiąg trzynaście confessyi, abo wyznanie nazwanych”.

13. Pol. XVII/XVIII w. 18,5×14,5 cm. S. 93. Obw. pap. „Wtora część żywota W. M. Franciszki od Najśw. Sakramentu, karmelitanki bosej klasztoru św. Józefa w Pampelonie”.

14. Pol. XVII w. 18×13 cm. S. 301. Opr. sk. „Exercycyie duchowne dla odnowienia życia w powołaniu zakonnym na dziesięć dni ułożone”.

15.Pol. XVIII w. 18×15,5 cm. Karty nlb. „Złota węda abo listy duchowne… przez W. O. Jana a Jesu Maria, Hiszpana niegdy generała karmelitów bosych w różnych księgach napisane…”

16. Pol. 1720 r. 17×16,5 cm. K. nlb. Opr. sk. Postanowienia po rekolekcjach.

17. Pol. XIX w. 17,5×11 cm. K. nlb. Opr. tekt. Zbiór modlitw i pieśni.

18. Pol. 1842 r. 17×10 cm. S. 54. Opr. płsk. „Podział czasu i nabożeństwa potrzebnego na dziesięć dni zakonnych rekolekcji, podług dawnego zwyczaju WW. PP. Karmelitanek bosych konwentu wileńskiego, teraz od W. Panny Dominiki od Najsłodszego Imienia Jezus na nowo spisany. Roku 1842, stycznia 17 d.”

19. Pol. XVIII w. 17×10 cm. K. nlb. Opr. sk., wsp. „Sentencje duchowne z pism seraficznej panny S. Teresy od Pana Jezusa y W. O. Jana od Krzyża wybrane na każdy dzień przez cały rok y święta, przez W. O. Anioła od św. Józefa, karm. bos. prow. niemieckiej definitora i nowicjuszów magistra rozdzielone R.P. 1661, 4 Aprilis”.

20. Pol. 1745 r. 16,5×10 cm. S. 175. Opr. płsk.  „Dyrektor dusz pobożnych y zakonnych z pism S. O. naszego Salezjusza Franciszka biskupa y książęcia genewskiego wyjęty, napisany w roku 1745”.

21. Pol. XVII w. 16×10 cm. K. nlb. Opr. perg., wsp. „Sentencje duchowne z pism seraficznej panny Teresy S. y W. O. Jana a Cruce wybrane y na każdy dzień przez cały rok y na święta  rozdzielone”.

22. Pol. XVIII w. 16,5×10,5 cm. K. nlb. Opr. sk., wsp. „Głos wołającego na puszczy abo medytacye na dziesięciodniowe exercycye”.

23. Franc. XIX w. 16×10 cm. S. 137. Opr. sk., wsp. „Le petit livre de vie qui apprend a bien vivre et a bien prier Dieu”.

24. Pol. 1678 r. 15,5×10 cm. K. nlb. Opr. sk., wsp. Zbiór konferencji i rozważań duchownych klasztoru wileńskiego.

25. Pol. XIX w. 16×10,5 cm. S. 89. Opr. sk., wsp. „Zapach wdzięczny w raju karmelowym z kwiecia modlitw świętych braci i sióstr zakonu Przenajśw. Panny Maryji z Góry Karmelu, Bogu i świętym woniejący”.

26. Pol. XVII w. 15×10 cm. K. nlb. Opr. deski sk. powl. Ćwiczenia duchowne.

27. Łac., pol. 1678 r. 15×9,5 cm. S. 407. Opr. sk., wsp. „Sertum spineum devotionis divinae in cuius circulo continentur puncta vivis et moribundis ferventia [!]”.

28. Pol. XVII/XVIII w. 14,5 x 9 cm. K. nlb. Opr. deski sk. powl. „Krótki sposób zabaw duchownych nowicjuszek karmelitanek bosych – napomnienie do doskonałości”.

29. Pol., łac. XVIII w. 10,5×17 cm. S. 247, nlb. 20. Opr. sk. Zbiór pieśni kościelnych. 30. Pol. 1825 r. 11×20,5 cm. K. 14. Opr. kart. „Ta kantyczka Wielebnej Matki Dominiki od Imienia Jezus, karmelitanki bosej, sporządzona w roku 1825 miesiąca Xbra 24 dnia w Wilnie”.

Benignus Wanat OCD