BENIGNUS WANAT OCD

Twórca archiwum i jego pierwszy archiwista, historyk sztuki, pisarz

ŻYCIORYS

Józef Wanat, kapłan Zakonu Karmelitów Bosych, ur. 17 III 1934, Frydrychowice (ob. pow. wadowicki) w rolniczej rodzinie Franciszka i Marii z domu Wądrzyk. Po ukończeniu szkoły podstawowej w rodzinnej miejscowości w 1948 r. podjął naukę w Małym Seminarium Karmelitów Bosych w Wadowicach. 15 VII 1951 obrzędem obłóczyn rozpoczął w czerneńskim klasztorze pw. Świętego Eliasza kanoniczny nowicjat. Otrzymał wówczas imię zakonne Benignus od Chrystusa Króla. 16 VII 1952 złożył pierwsze śluby. Z Czernej powrócił do Wadowic, aby na przełomie lat 1952 i 1953 dokończyć naukę i przygotować się do egzaminu dojrzałości. Po uzyskaniu matury podjął studia filozoficzne w Poznaniu (1953–1955) i teologiczne w WSD Karmelitów Bosych w Krakowie (1955–1960). W Krakowie złożył profesję wieczystą 15 IX 1955 i przyjął święcenia kapłańskie 15 V 1959 z rąk bp. Karola Wojtyły. Pracował jako duszpasterz w i katecheta w Krakowie i Czernej. Przeor w Czernej (1969–1972) i Lublinie (1972–1975), następnie w Krakowie, gdzie podjął obowiązki zastępcy przeora, IV radnego zarządu prowincji, prefekta studiów (studium) zakonnego WSD, wykładowcy historii Kościoła i Zakonu Karmelitów Bosych, liturgiki oraz łaciny. Pełnił także posługę spowiednika w kilku zgromadzeniach zakonnych. W kwietniu 1984 wybrany prowincjałem Polskiej Prowincji Karmelitów Bosych, po zakończeniu kadencji w 1987 r. ponownie przeor w Czernej, a po triennium w 1990 r. po raz drugi wybrany prowincjałem. Sporo uwagi poświęcił wówczas dziełu przeszczepiania Karmelu terezjańskiego z Polski na Białoruś, Ukrainę i Słowację.

Dekretem definitorium generalnego Zakonu Karmelitów Bosych z 6 IV 1993 Polska Prowincja pw. Ducha Świętego została podzielona na dwie: Krakowską i Warszawską. Objął wówczas urząd komisarza z zadaniem przygotowania Prowincji Krakowskiej do pierwszej w jej historii kapituły prowincjalnej. W trakcie obrad kapitulnych wybrany jej pierwszym prowincjałem. Osiadł wówczas w domu zakonnym w Krakowie-Prądniku Białym, gdzie pozostał do końca życia. W 1996 r. „cudownie” powrócił do zdrowia po pięcioletniej chorobie nowotworowej. Po zakończeniu posługi prowincjała kolejno wikariusz prowincjalny (1996–1999), przełożony domu zakonnego w Krakowie-Prądniku Białym (1999–2013), a także redaktor Wydawnictwa Prowincji Krakowskiej, cenzor, kronikarz, pierwszy radny konwentu oraz członek Prowincjalnej Komisji ds. Budownictwa – z jej ramienia nadzorował (1976–1983) budowę i wystrój kaplicy pw. św. Józefa Kalinowskiego w Czernej. Ponadto przez 9 lat kierował Bractwem Dzieciątka Jezus.

W 1981 r. rozpoczął kurs doktorancki na PWT w Krakowie. Ukończył go  17 VI 1982 publiczną obroną rozprawy doktorskiej, którą napisał pod  kierunkiem ks. prof. dra hab. Bolesława Przybyszewskiego nt. Kult św. Józefa Oblubieńca NMP u Karmelitów Bosych w Krakowie, uzyskując stopień doktora teologii ze specjalizacją sztuki kościelnej. Habilitował się 17 III 1984 na podstawie rozprawy Zakon Karmelitów Bosych w Polsce. Klasztory karmelitów i karmelitanek bosych 1605–1975 (Kraków 1979). Kolokwium habilitacyjne – pierwsze na Wydziale Historii Kościoła PAT – miało miejsce w pałacu arcybiskupów krakowskich (Kraków, ul. Franciszkańska 3). Prowadził zajęcia dydaktyczne ze sztuki kościelnej w WSD Karmelitów Bosych w Krakowie i na Wydziale Historii Kościoła PAT (później UPJPII), gdzie od 1985 r. pracował początkowo na  pół etatu, a od 1993 r. na pełnym etacie jako kierownik Katedry Sztuki Kościelnej. Na podstawie uchwały senatu PAT z 27 I 1995 i wniosku Rady Naukowej Episkopatu Polski Centralna Komisja ds. Tytułu Naukowego i  Stopni Naukowych w Warszawie w dniu 30 XI 1998 nadała mu tytuł naukowy profesora nauk teologicznych.

Zmarł w Krakowie 9 IV 2013. Pochowany tamże w zakonnym grobowcu na białoprądnickim cmentarzu parafialnym parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła. W krótkiej notce biograficznej o sobie, którą przygotował dla publikacji Kto jest kim w Kościele (1999), w rubryce „dewiza życiowa” umieścił dwie łacińskie sentencje: Per aspera ad astra oraz Per Mariam ad Iesum. Bez wątpienia najtrafniej streszczają one całe jego życie. Nie brakowało w nim ani kultu maryjnego, ani trudów i cierpień.

Uważany za jednego z najwybitniejszych historyków i znawców sztuki Zakonu Karmelitów Bosych na ziemiach polskich w XX w. Pozostawił znaczący dorobek naukowy obejmujący 31 publikacji książkowych i kilka broszur, 49 artykułów w opracowaniach zbiorowych i 51 w czasopismach naukowych, kilka pomniejszych komunikatów, był redaktorem kilkunastu prac naukowych. Ponadto opublikował kilka obszernych kazań i przemówień. Pozostawił kilka opracowań w maszynopisach. Cennym i wiekopomnym opracowaniem, które wyszło spod ręki o. Wanata, była publikacja Zakon Karmelitów Bosych w Polsce. Klasztory Karmelitów i Karmelitanek Bosych. 1605–1975 (Kraków 1979). Ponadto opracował mortuologium karmelitów bosych w Polsce. Przygotował dokumentację niezbędną do koronacji obrazów Matki Bożej Szkaplerznej w Czernej i w Berdyczowie oraz modlitewnik propagujący kult św. Józefa Oblubieńca NMP (Kraków 1982).

Pod jego kierunkiem powstało 21 licencjatów zawodowych, 71 prac magisterskich oraz 10 licencjatów kanonicznych. Wypromował 3 doktorów. Sporządził 20 recenzji licencjatów zawodowych, 107 prac magisterskich, 5 licencjatów kanonicznych oraz 3 recenzje prac doktorskich, 3 recenzje w przewodzie habilitacyjnym, 2 opinie o dorobku naukowym profesorów, a także około 20 recenzji i opinii wydawniczych.

Jako wybitny znawca dziejów karmelu i historyk sztuki służył bezinteresownie pomocą, radą i wskazówkami wielu badaczom dziejów wspólnot zakonnych – szczególnie karmelitów bosych i karmelitanek bosych, historykom i teologom. Wdzięczni uczniowie i przyjaciele dedykowali o. Wanatowi w 2008 r. tom 10 „Folia Historica Cracoviensia” – czasopisma naukowego wydawanego przez Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.

DZIAŁALNOŚĆ NA PŁASZCZYŹNIE ARCHIWALNEJ

W 1960 r. prowincjał o. Anzelm Gądek OCD skierował o. Wanata na specjalne szkolenia dla kościelnych archiwistów organizowane na KUL w związku z podjętymi przez Episkopat Polski przygotowaniami do obchodów millenium chrztu Polski. Decyzja prowincjała szła po linii zainteresowań młodego zakonnika, który pytany o swoje hobby wyliczał: historia sztuki, ikonografia maryjna, historia zakonu, archiwistyka i numizmatyka. Na lubelskie zajęcia wyjeżdżał z Czernej w latach 1960, 1961 i 1967. Ich dopełnieniem były eksternistyczne studia historyczne ze specjalizacją w archiwistyce na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UJ (1964–1969), zakończone uzyskaniem tytułu magistra historii.

W odpowiedzi na apel Episkopatu Polski dotyczący uporządkowania diecezjalnych i zakonnych archiwów zarząd prowincji obradujący 22 XI 1960 w Wadowicach erygował Archiwum Polskiej Prowincji Karmelitów Bosych z siedzibą w Czernej. Jego zorganizowanie zlecił o. Wanatowi, mianując go archiwistą prowincji. Posługę tę – powierzaną mu przez kolejnych przełożonych prowincjalnych – pełnił przez niespełna 52 lata do 13 V 2011.

Czas na prace archiwisty – obejmujące starania o odpowiednie pomieszczenie i wyposażenie dla archiwum oraz gromadzenie i opisywanie rozproszonych w rożnych klasztorach prowincji archiwaliów i akt urzędowych – dzielił z innymi obowiązkami zakonnymi oraz duszpasterskimi. Nigdy jednak nie traktował archiwistyki jako zajęcia pobocznego. Zdając sobie sprawę z wartości karmelitańskiego dziedzictwa, wkładał w żmudą pracę archiwisty całe swoje serce. Przejął z kancelarii prowincjalnej w Warszawie i biblioteki prowincjalnej w Krakowie zbiory akt wytworzone w latach 1911–1948 oraz liczne rozproszone jednostki archiwalne i dokumentację kancelaryjną z pozostałych klasztorów. Po uporządkowaniu cały zasób podzielił na cztery działy: (1) Dokumenty pergaminowe, papierowe i formularzowe (145 jednostek archiwalnych); (2) Zespoły archiwalne dotyczące poszczególnych klasztorów (34 zespoły); (3) Spuścizny zakonników (ok. 2 tys. jednostek archiwalnych); (4) Zbiory kartograficzne. Ogłosił drukiem Katalog Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych w Czernej (Kraków 1999).

Z wielkim zaangażowaniem popierał powołanie na PAT (później UPJPII) Studium Archiwistycznego oraz Podyplomowych Studiów z Archiwistyki i  Bibliotekoznawstwa. Był jednym z głównych konsultantów programu kształcenia archiwistów dla specjalności Archiwistyka na tejże uczelni. Popierał inicjatywę opracowania Słownika biograficznego polskich archiwistów kościelnych.

BIBLIOGRAFIA PODMIOTOWA

Bibliografię podmiotową o. Benignusa Wanata OCD do 2004 r. zamieszczono w dedykowanym mu tomie „Folia Historica Cracoviensia” 10 : 2004, s. 15–30. Natomiast z lat 2005-2014 zamieszczono w Słowniku biograficznym polskich archiwistów kościelnych, t. 1. Red. J. Marecki. Kr 2017 s. 180-183.

1. Echo przeszłości. Juventus Teresiana. R. 1957 nr 5 s. 33-35.

2. Opiekuńcze duchy Wiśniowca. Juventus Teresiana. [Cz. 1]. R. 1958 nr 3 s. 153-160.

3. Opiekuńcze duchy Wiśniowca. Juventus Teresiana. [Cz. 2]. R. 1958 nr 4 s. 137-144.

4. Szerokie serce. O św. Teresie od Jezusa z okazji 400-lecia reformy zakonu karmelitańskiego 1562-1962. Gość niedzielny. R. 1961 nr 34 s. 268-269.

5. Bibliografia św. Teresy od Jezusa w Polsce. W: Otrzymałam ducha mądrości. Księga pamiątkowa z okazji ogłoszenia św. Teresy od Jezusa Doktorem Kościoła Powszechnego. Red. O. Filek OCD. Kr 1972 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 379-396.

6. Zakon Karmelitów Bosych w Polsce. Klasztory karmelitów i karmelitanek bosych 1605-1975. Kr 1979 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 831 nlb. 1 il. 212.

7. Kult św. Józefa Oblubieńca NMP u Karmelitów Bosych w Krakowie. Kr 1981 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 230 nlb. 2 il. 28.

8. Maryjne sanktuarium Karmelitów Bosych w Czernej. Przewodnik. Kr 1981 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 109 nlb. 3 il. 24.

9. Przyczyny upadku prowincji Ducha Świętego i reforma klasztoru Karmelitów Bosych w Czernej w 1880 r. Karmel. R. 1981 nr 4 s. 7-26.

10. Idźcie do Józefa. Modlitewnik. Kr 1982 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 220.

11. Karmelitański jubileusz. Niedziela. R. 1982 nr 32 s. l.

12. Zakonotwórcza myśl o. Anzelma od św. Andrzeja Corsini OCD. Karmel. R. 1984 nr 12 s. 28-41.

13. Łaskami słynący obraz św. Józefa i jego kult w klasztorze karmelitów bosych w Krakowie na Podzamczu w XVII wieku. Karmel. R. 1985 nr 9 s. 44-54.

14. Kult Matki Bożej w Zakonie Karmelitów Bosych na ziemiach polskich w XIX wieku. Karmel. R. 1986 nr 12 s. 26-39.

15. Le tableau et le culte de s. Joseph au couvent des carmes dechaux de Cracovie a Podzamcze au XVII siècle. Ateneum Kapłańskie. R. 1986 nr 465-466 s. 262-273.

16. Maryjne sanktuarium w Piotrkowicach k. Buska. Kr 1987 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 172 nlb. 20 il. 38.

17. Koronacja Matki Boskiej Szkaplerznej w Czernej. Karmel. R. 1988 nr 6 s. 3-11.

18. Kult Matki Bożej w Zakonie Karmelitów Bosych w XIX wieku. W: Niepokalana – kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX w. Księga pamiątkowa V Ogólnopolskiego Kongresu Mariologicznego i Maryjnego. Red. bp B. Pylak, ks. Cz. Krakowiak. Lb 1988 s. 403-417.

19. Matka Boska Szkaplerzna w Czernej. Notif. e Curia Crac. R. 126: 1988 nr 1-2 s. 21-36.

20. Matka Boska Szkaplerzna w Czernej. Studium ikonograficzno-historyczne. Kr 1988 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 194 nlb. 2 il. 20.

21. Rola sanktuariów maryjnych archidiecezji krakowskiej w kształtowaniu życia religijnego. Kr 1988 Wydaw. Kurii Metropolitalnej ss. 22.

22. Walory artystyczne i założenia ideowe obrazu św. Józefa z kościoła SS. Karmelitanek Dawnej Obserwancji w Dubnie oraz rozwój jego kultu w XVIII i XIX wieku. W: Studia Józefologiczne. Materiały z sympozjów Józefologów Polskich w Kaliszu. Kalisz 1990.

23. La sua vita testimonia un grande valore del consacrato a Cristo. L’Osser. Rom. 16 novembre 1991 s. 7.

24. Na szlaku „Orlich Gniazd”. Sanktuarium Matki Boskiej Szkaplerznej w Czernej. Kr 1991 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 180 il. 217.

25. Obecność Karmelitów Bosych na ziemiach wschodnich Polski przedrozbiorowej. [Cz. 1]. Karmel. R. 1991 nr 2 s. 57-­62.

26. Obecność Karmelitów Bosych na ziemiach wschodnich Polski przedrozbiorowej. [Cz. 2]. Karmel. R. 1991 nr 3 s. 60-62.

27. Objęcie i poświęcenie kościoła-sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej przez karmelitów bosych w Berdyczowie na Ukrainie. Biul. Rodziny Karmelitańskiej. R. 1991 nr 3 s. 24-25.

28. Promieniowanie nowej gwiazdy Karmelu. List okólny prowincjała do  klasztorów prowincji Ducha Świętego po kanonizacji Ojca Rafała Kalinowskiego. Biul. Rodziny Karmelitańskiej. R. 1991 nr 3 s. 9-17.

29. Krótka geneza przyszłego podziału prowincji. Biul. Rodziny Karmelitańskiej. R. 1992 nr 6 s. 12.

30. Modlitewne dialogi Anny Marii. Karmel. R. 1992 nr 1 s. 41-46.

31. Ogólnopolskie dziękczynienie za dar św. Rafała Kalinowskiego. Biul. Rodziny Karmelitańskiej. R. 1992 nr 5 s. 2-3.

32. Zakonspirowany w klasztorze żołnierz Armii Krajowej z Wilna. Kurier Wileński. R. 1992 nr 248 s. 6.

33. Biogramy w: Życie Karmelu. R. 1: 1993 nr 3: -Br. Bonawentura Gonciarz, s. 33-37; 34. O. Onufry Walczak, s. 37-40; 35. O. Andrzej Bobola Zajdler, s. 40-42.

36. Promieniowanie nowej gwiazdy Karmelu. List okólny do Prowincji Polskiej. W: Święty Rafał Kalinowski. Księga Pamiątkowa. Red. C. Gil OCD, Sz. Praśkiewicz OCD. Kr 1993 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 95-103.

37. Sanktuarium św. Rafała Kalinowskiego w Czernej. W: Święty Rafał Kalinowski. Księga Pamiątkowa. Red. C. Gil OCD, Sz. Praśkiewicz OCD. Kr 1993 Wydaw. Karmelitów Bosychs. 138-142.

38. Tajemnica życia w Maryi. Karmel. R. 1993 nr 2 s. 46-51.

39. Ważniejsze wydarzenia z życia prowincji w mijającym triennium. Biul. Rodziny Karmelitańskiej. R. 1993 nr 7 s. 11-16.

40. Opiekuńcze duchy Wiśniowca. [Cz. 1]. Wołyń i Polesie. R. 1994 nr 4 s. 6-9.

41. Szkaplerz znakiem oddania się Maryi. Czerna 1994 ss. 64 il. 9.

42. Zakonotwórcza myśl o. Anzelma od św. Andrzeja Corsini OCD. W: Dni Karmelitańskie w Łodzi poświęcone życiu i duchowości o. Anzel­ma od św. Andrzeja Corsini OCD z okazji setnej rocznicy jego urodzin i piętnastej śmierci 24 II 1884-15 X 1969. Red. O. Filek OCD. Warszawa-Marki 1994 s. 89-103.

43. Opiekuńcze duchy Wiśniowca. [Cz. 2]. Wołyń i Polesie. R. 1995 nr 1 s. 10-15.

44. Opiekuńcze duchy Wiśniowca. [Cz. 3]. Wołyń i Polesie. R. 1995 nr 2 s. 5-10.

45. Opiekuńcze duchy Wiśniowca. [Cz. 4]. Wołyń i Polesie. R. 1995 nr 3 s. 6-10.

46. Opiekuńcze duchy Wiśniowca. [Cz. 5]. Wołyń i Polesie. R. 1995 nr 4 s. 9-10.

47. Teologia ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy. [Cz. 1]. Karmel. R. 1995 nr 2 s. 6-14.

48. Teologia ikony Matki Bożej Nieustającej Pomocy. [Cz. 2]. Karmel. R. 1995 nr 3 s. 25-33.

49. Wkład i zasługi włoskich karmelitów bosych w powstanie prowincji Ducha Świętego w Polsce w 1 poł. XVII wieku. Anal. Crac. T. 27: 1995 s. 637-651.

50. Il contributo dei Carmelitani scalzi d’Italia alla fondazione della provincia dello Spirito Santo in Polonia nella prima meta del secolo XVII. W: Nicoló Doria Itinerari economici, culturali, religiosi nei secoli XVI-XVII tra Spagna, Genova e 1’Europa. Atti del Convegno Internazionale di Studi Genova, 8-10 ottobre 1994. Red.S. Giordano, C. Paolocci. Genova 1996 s. 687-697.

51. Krzyżowiec Maryi. Życie i dzieło o. Gabriela Jacquiera CM (1906-1942). Kr 1996 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 32 il. 2.

52. Walory artystyczne i założenia ideowe obrazu św. Józefa z kościoła SS. Karmelitanek w Dubnie. Rozwój jego kultu w XVIII i XIX w. Fol. Hist. Crac. T. 10: 1996 s. 113-134.

53. Kult Matki Bożej w klasztorze OO. Karmelitów na Piasku w Krakowie i jego promocja w Polsce. Fol. Hist. Crac. T. 4-5: 1997-1998 s. 185-213.

54. Biogramy w: Życie Karmelu. R. 6: 1998 nr 29: O. Emil od  Wniebowzięcia NMP (Walenty Hebda), s. 49-54; 55. O. Michał od Jezusa, Maryi, Józefa (Tadeusz Machejek), s. 54-63.

56. Historia nabożeństwa szkaplerznego w Karmelu. W: Apostolat związany ze szkaplerzem karmelitańskim. Historia, teologia, praktyki duszpasterskie. Materiały z II. Forum Duszpasterskiego. Kraków 6-7 października 1998 r. Kr 1998 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych s. 6-21.

57. Katalog Archiwum Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych pw.  Ducha Świętego. Dokumenty i Zespoły Archiwalne. T. 1. Kr 1998 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 496.

58. Koronacja nowego obrazu Matki Boskiej Szkaplerznej w Berdyczowie na Ukrainie. Karmel. R. 1998 nr 3 s. 64-72.

59. O. Daniel-Maria od Najśw. Serca Pana Jezusa OCD (Oswald Józef Rufeisen). Życie Karmelu. R. 6: 1998 nr 33 s. 87-98.

60. Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej w Berdyczowie. Kr 1998, ss. 64 nlb. 32 il. 44; Toż w j. ukraińskim: Kr 1998 ss. 55 nlb. 37 il. 44.

61. Katalog Archiwum Krakowskiej Prowincji Karmelitów Bosych pw. Ducha Świętego. Zbiory i spuścizny zakonników oraz kartografia. T. 2. Kr 1999 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 187.

62. O. Gracjan Maria od św. Teresy OCD (Stanisław Bałys). Życie Karmelu. R. 7: 1999 nr 35 s. 85-90.

63. O. Rudolf od Przebicia Serca św. M. Teresy OCD (Stanisław Warzecha). Życie Karmelu. R. 7: 1999 nr 36 s. 82-93.

64. Sztuka w Karmelu. Kr 1999 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 41.

65. Śp. O. Michał od Jezusa, Maryi, Józefa (Tadeusz Machejek OCD 1918-1998). W: Biegli w postępowaniu kanonizacyjnym. Materiały IV Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Kanonizacyjnego, KUL Lublin 22-23 V 1998. Red. H. Misztal, W. Bar. Lb-Tw 1999 s. 154-161.

66. Ikonografia Trójcy Świętej. Zesz. Karm. R. 2000 nr 3 s. 61-68.

67. Karmelitańska sztuka. W: Enc. katol. T. 8. Lb 2000 szp. 838-848.

68. Koronacja nowego obrazu Matki Boskiej Szkaplerznej w Berdyczowie na Ukrainie. Fol. Hist. Crac. T. 7: 2000 s. 191-204.

69. Łaskami słynąca rzeźba Matki Boskiej Płaczącej w Dębowcu. Folia Historica Cracoviensia. Vol. 7. R. 2000 s. 139-147.

70. Marcin Kępa (Campius) Wadowita (1567-1641). Wadoviana. Przegląd Historyczno-Kulturalny. R. 2000 nr 5 s. 92-99.

72. Marcin (Campius) Wadowita (1567-1641). W: Złota księga Papieskiej Akademii Teologicznej. Red. S. Piech. Kr 2000 s. 249-260.

73. O. Władysław Majta OCD (1923-2000). Życie Karmelu. R. 8: 2000 nr 43 s. 77-81.

74. Udział Najświętszej Maryi Panny w zbawczym dziele Trójcy Świętej w karmelitańskiej ikonografii. Kr 2000 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 68.

75. Udział Najświętszej Maryi Panny w zbawczym dziele Trójcy Świętej w karmelitańskiej ikonografii. W: Trójca Święta a Maryja. Materiały z sympozjum mariologicznego zorganizowanego przez Polskie Towarzystwo Mariologiczne. Częstochowa, 6-8 września 1999 r. Red. ks. T. Siudy, K. Pęk MIC. Cz 2000 s. 203-226.

76. Z dziejów kultu Matki Bożej w Zakonie Karmelitów. Kr 2000 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 51.

77. Drukarnia i Wydawnictwo Karmelitów Bosych w Berdyczowie. Karmel. R. 2001 nr 4 s. 34-49.

78. Opracowanie i posłowie. W: Maria Ksawera Czartoryska. Reforma Czernej – Największe Miłosierdzie Boże. Nasza Przeszł. T. 95: 2001 s. 261-356.

79. Święty Józef Protektorem Zakonu Karmelitańskiego. Kr 2001 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 88.

80. Św. Józef Protektorem Zakonu Karmelitańskiego. Karmel. R. 2001 nr 1 s. 63-73.

81. Z dziejów kultu Matki Bożej w tradycji karmelitańskiej. Zesz. Karm. R. 2001  nr 2 s. 30-46.

82. Z dziejów kultu Matki Bożej w Zakonie Karmelitów. Karmel. R. 2001 nr 3 s. 14-31.

83. Życie i działalność karmelitów bosych w diecezji kamieniecko-podolskiej w latach 1622-1866. W: Pasterz i twierdza. Księga jubileuszowa dedykowana księdzu biskupowi Janowi Olszańskiemu, ordynariuszowi diecezji w Kamieńcu Podolskim. Red. J. Wołczański. Kr-Kamieniec Podolski 2001 s. 323-356.

84. Życie i działalność karmelitów bosych w diecezji kamienieckiej w latach 1622-1866. Kr 2001 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 76.

85. Życie zakonne ojca Daniela Rufeisena. W: O. Daniel Maria od Najśw. Serca Pana Jezusa, karmelita bosy (Oswald Rufeisen). Połknąłem haczyk Królowej Karmelu. Autobiografia. Red. A. Bartyzel CACh. Kr 2001 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 215-251.

86. Drukarnia Karmelu Fortecy Najświętszej Maryi Panny w Berdyczowie. Działalność wydawnicza i poligraficzna karmelitów bosych w Berdyczowie na Ukrainie. Kr 2002 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 167 nlb. 33 il. 33.

87. Homilia wygłoszona podczas Mszy św. w Sosnowcu 31 XII 2001 z okazji 80 rocznicy założenia Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus. Pod znakiem Dzieciątka Jezus. R. 2002 nr 2 s. 14-20.

88. Kluz Mieczysław OCD. W: Enc. katol. T. 9. Lb 2002 szp. 174.

89. Kult Matki Miłosierdzia w Karmelu i w Kościele polskim. W: Szkaplerz Maryi znakiem Bożego Miłosierdzia. Wybrane materiały z obchodów IV Ogólnopolskiego Spotkania czcicieli Matki Bożej Szkaplerznej, Czerna 20 lipca 2002 r. Red. W. Kiwior OCD. Kr 2002 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych s. 29-39.

90. Matka Boża Szkaplerzna prowadząca do Ojca przez Chrystusa w Duchu Świętym. Szkaplerz Karmelitański. Biblioteka Zeszytów Karmelitańskich 3. Poznań 2002 s. 50-58.

91. Uroczystość Trójcy Przenajświętszej. Kazanie o. Benignusa Wanata OCD wygłoszone dnia 26 maja 2002 w kaplicy Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana w Krakowie z okazji święta patronalnego Zgromadzenia. Promyk Duszy Chrystusowej. R. 2002 nr 2 s. 11-17.

92. Uroczystość Zwiastowania Pańskiego. Kazanie o. Benignusa Józefa Wanata OCD wygłoszone dnia 8 kwietnia 2002 w kaplicy Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana w Krakowie z okazji święta patronalnego Zgromadzenia. Promyk Duszy Chrystusowej. R. 2002 nr 2 s. 4-10.

93. Wstęp. W: Adam Stefan Kardynał Sapieha, pasterz dobry, książę niezłomny 1867-1851. Red. i opr. I. Platowska-Sapetowa. Łańcut 2002 s. 9-14.

94. Hasła w: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. T. 2. Red. J. Myszor, J. Żurek. Wwa 2003: Godyń Hipolit (1919-1997), s. 75; 95. Gut Władysław (1911-1976), s. 83-84; 96. Jabłoński Stanisław (1910-1978), s. 93-94; 97. Kupny Paweł Karol (1921-1999), s. 147-149; 98. Piekarczyk Józef (1902-1976), s. 216-217; 99. Ryłko Jan (1922-1978), s. 250-251; 100. Trzeciak Władysław (1906-1982), s. 300-302.

101. O. Jan Chrzciciel od Jezusa i Maryi (Stanisław Piotr Kołaczek). Życie Karmelu. R. 11: 2003 nr 63 s. 95-105.

102. Przyjaźń o. Wacława Nowakowskiego OFMCap z o. Rafałem Kalinowskim OCD. Kr 2003 ss. 60.

103. Zarys rozwoju kultu Matki Bożej Miłosierdzia z Ostrej Bramy. Kr 2003 ss. 63.

104. Z dziejów kultu Matki Bożej Miłosierdzia z Ostrej Bramy. W:  Studia i rozprawy ofiarowane profesorowi Tytusowi Górskiemu. Charisteria Titto Górski oblata. Red. S. Stabryła, R. Zawadzki. Kr 2003 s. 287-308.

105. Drukarnia i wydawnictwo karmelitów bosych w Berdyczowie. Anal. Crac. T. 35: 2004 s. 439-470.

106. Kult Matki Bożej w klasztorze OO. Karmelitów Na Piasku w Krakowie jako element charyzmatu karmelitańskiego. Łańcut 2004 ss. 96 il. 18.

107. O. Cherubin od Najśw. Maryi Panny (Stanisław Pikoń). Życie Karmelu. R. 12: 2004 nr 66 s. 107-119.

108. Przyjaźń o. Wacława Nowakowskiego OFM Cap z o. Rafałem Kalinowskim OCD. Studia Laurentiana. R. 2004 nr 1 s. 43-65.

109. Wkład klasztorów Sióstr Karmelitanek Bosych w rozwój naszego zakonu na ziemiach polskich na przestrzeni dziejów. W: Nasza posługa wobec Sióstr Karmelitanek Bosych. Materiały z VIII Forum Duszpasterskiego, Kraków, 21-22 października 2004 r. Red. R. Wilkowski OCD. Kr 2004 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych s. 80-96.

110. Wprowadzenie. W:  Michał od św. Augustyna O. Carm. (Michał van Ballaert). Życie na wzór Maryi. Kr 2004 s. 5-36.

111. Zbawcze wartości w codziennym naszym krzyżu. Homilia wygłoszona dnia 9 sierpnia 2004 r. w kaplicy Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana w Krakowie. W Promieniach Jezusa. R. 2004 nr 3 s. 52-57.

112. Życie i działalność o. Michała Machejka OCD w latach 1918-1965. W: O. Michał Machejek OCD (1918-1998). Życie pod znakiem radosnej i ofiarnej służby Bogu, Kościołowi i człowiekowi. Red. R. Wilkowski OCD. Kr 2004 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych s. 9-19.

113. Biogramy w: Życie Karmelu. R. 13: 2005 nr 71: Br.  Bernardyn od Matki Bożej Królowej Polski OCD (Jan Berka) s. 113-121; 114. O. Symplicjusz od św. Teresy od Dzieciątka Jezus OCD (Ireneusz Bałys) s. 121-126.

115. 400 lat fundacji Zakonu Karmelitów Bosych w Krakowie i jego rozwój w 1. połowie XVII wieku w Polsce. W: Cztery wieki Karmelitów Bosych w Polsce 1605-2005. Red. A. Ruszała OCD. Kr 2005 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 39-54.

116. Paralelizm wartości ideowych, artystycznych i przestrzennych Eremu OO. Kamedułów na Bielanach w Krakowie z Pustelnią Karmelitów Bosych w Czernej do końca XVIII wieku. Fol. Hist. Crac. T. 11: 2005 s. 91-116.

116. Portrety imaginacyjne i biogram św. Stanisława Szczepanowskiego w Kronice świata Hartmanna Schelda z końca XV wieku. W: Święty Stanisław biskup męczennik. Red. I. Platowska-Sapetowa. Łańcut 2005 s. 451-482.

117. Szkoły karmelitów bosych w Berdyczowie na Ukrainie (1796-1866). W: Karmelici bosi w Polsce 1605-2005. Księga jubileuszowa. Red. C. Gil OCD. Kr 2005 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 107-148.

118. Świadectwo z XVIII wieku żywej tradycji i legendy o pokucie króla Bolesława Śmiałego w Osjaku. W: Święty Stanisław biskup męczennik. Red. I. Platowska-Sapetowa. Łańcut 2005 s. 501-510.

119. Tajemnice życia eremów na Bielanach i w Czernej. Kr 2005 Kuria Krak. Prow. Zak. Karm. Bosych ss. 47 il. 14.

120. Wspomnienie 42 rocznicy śmierci Sł. B. Pauli Zofii Tajber. Kazanie wygłoszone 28 maja 2005 r. w kaplicy Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana w Krakowie. W Promieniach Jezusa. R. 2005 nr 2 s. 57-64.

121. Wspomnienie 55 rocznicy ślubów wieczystych Sł. B. Pauli Zofii Tajber. Kazanie wygłoszone 11 kwietnia 2005 r. w kaplicy Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana w Krakowie. W Promieniach Jezusa. R. 2005 nr 2 s. 47-52.

123. Zbawcze wartości krzyża według przesłania św. Edyty Stein. W Promieniach Jezusa. R. 2005 nr 3 s. 54-60.

122. Znaczenie Chrztu świętego w życiu chrześcijanina. Homilia wygłoszona 8 lipca 2005 r. w 115 rocznicę śmierci Sł. B. Pauli Zofii Tajber w kaplicy Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana w Krakowie. W Promieniach Jezusa. R. 2005 nr 3 s. 11-16.

125. Architektura barokowa klasztorów w Małopolsce zbudowanych w XVII i XVIII w. według własnych przepisów zakonnych. W: Kultura intelektualna w zakonach polskich w XVII i XVIII w. Red. M. Łobozek OH. Kr 2006 s. 151-179.

126. Działalność duszpasterska, oświatowa i charytatywna karmelitów bosych na Wołyniu, Podolu i Ukrainie od XVII do XIX wieku. W: Karmelitańskie Studia i Materiały Historyczne. Red. P.F. Neumann OCD. T. 1. Pz 2006 s. 147-180.

127. Łaskami słynąca ikona Matki Bożej w Gudohajach na Białorusi. Kr 2006 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 87 il. 21.

128. Z dziejów zakonnego budownictwa barokowego w Małopolsce. Kr 2006 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 117 il. 59.

129. Biogramy w: Słownik biograficzny duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego ofiar II wojny światowej 1939-1945. Op 2007: -Gleczman Józef (Kamil od św. Sylwestra) OCD, s. 206-212; 130. Lasoń Jan (Cyprian od św. Miachała) OCD, s. 242-245.

131. Klasztor karmelitów bosych w Berdyczowie na Ukrainie. Kr 2007 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 432 nlb. 64 il. 88.

132. Arcybractwo św. Józefa u karmelitów bosych w XVII i XVIII wieku w Krakowie. Introibo ad altare Dei. Studia. T. 16: 2008 s. 557-575.

133. Dobry Pasterz. Kazanie wygłoszone 13 kwietnia 2008 r. z okazji 58 rocznicy ślubów wieczystych Sł. B. Pauli Zofii Tajber w kaplicy Domu Generalnego Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Duszy Chrystusa Pana w Krakowie. W Promieniach Jezusa. R. 2008 nr 2 s. 30-31.

134. Ideowe i artystyczne wartości obrazu Matki Bożej, namalowanego przez Adolfa Hyłę, według projektu Sł. B. Pauli Zofii Tajber. Fol. Hist. Crac. T. 14: 2008 s. 209-219.

135. Kult św. Józefa Oblubieńca NMP w Karmelitów Bosych w Poznaniu. Pz 2008 ss. 212 nlb. 16 il. 35.

136. Maryjne sanktuarium w Piotrkowicach. Kr 2008 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 200 il. 34.

137. Papież modlitwy, oddania i zawierzenia. Rozmowa z o. Benignusem Wanatem OCD. Głos Karmelu. R. 2008 nr 6 s. 21-23.

138. Wspomnienie Bierzmowania i przyjęcia misji głoszenia prawdy o życie Jezusa Chrystusa w duszach ludzkich. W Promieniach Jezusa. R. 2008 nr 3 s. 18-20.

139. „Złączeni węzłem przyjaźni w walce o wolność Ojczyzny, w  heroicznej służbie Bogu i bliźniemu”. Św. Brat Albert i św. Rafał Kalinowski. W: Servus pauperum. W dwudziestopięciolecie beatyfikacji brata Alberta – Adama Chmielowskiego. Red. K.R. Prokop, K. Tunia. Kr-Igołomia 2008 s. 85-100; Wyd. 2. zm. Kr 2010 s. 125-140; -Toż: Kr 2008 ss. 24.

141. Barokowe ołtarze i inne dzieła sztuki z pokarmelitańskiego kościoła śś. Michała i Józefa w bazylice franciszkanów w Krakowie i w  innych kościołach. W: Karmelitańskie Studia i Materiały Historyczne. Red. P.F. Neumann OCD. T. 2. Pz 2009 s. 25-49.

142. Homilia na odsłonięcie pamiątkowej tablicy przypominającej 65. rocznicę męczeńskiej śmierci o. Kamila Gleczmana z Polanki Wielkiej. 14 czerwca 2009 r. Wołyń i Polesie. R. 16: 2009 nr 3 s. 4-8.

143. Kazanie w Nowej Górze na odsłonięcie tablicy upamiętniającej 65. rocznicę męczeńskiej śmierci w Wiśniowcu br. Cypriana Jana Lasonia. 30 sierpnia 2009 r. Wołyń i Polesie. R. 16: 2009 nr 4 s. 4-13.

144. Strażnicy wiary w godzinie próby. Br. Cyprian Jan Lasoń OCD i o. Kamil Józef Gleczman OCD. Kr 2009 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 50 nlb. 13 il. 16.

145. Św. Rafał od św. Józefa (Józef Kalinowski). Fol. Hist. Crac. T. 15-16: 2009-2010 s. 55-75.

146. Architektura i wyposażenie dolnego kościoła karmelitów bosych w Berdyczowie. W: Tempus est optimus magister vitae. Red. A.K. Sitnik. Kr 2010 Wydaw. Calvarianum s. 283-300.

148. Historiografia karmelitów bosych w Polsce. W: Historia bliższa ludziom. Red. E. Wróbel, R. Szczurowski. Kr 2011 WAM s. 389-398.

149. Papież modlitwy, zawierzenia i oddania. Rozmowa z o. Benignusem Wanatem OCD. [Fragm.]. W: Karmelitański Papież. Księga pamiątkowa z okazji beatyfikacji Jana Pawła II. Red. M. Zawada OCD. Kr 2011 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 18-21.

150. Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy u sióstr karmelitanek bosych we Lwowie i Kaliszu. Kr 2011 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 286 nlb. 48 il. 81.

151. Wybrane przykłady z ikonografii św. Teresy od Jezusa. Itinera Spiritualia. T. 4: 2011 s. 111-125.

152. Wprowadzenie. W: Karmelitanki bose w Polsce w XIX i XX w. Wybór biogramów. Red. W.K. Kiwior OCD. Kr 2012 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 9-21.

153. Wznowienie fundacji klasztoru karmelitów bosych pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Krakowie przy ul. Rakowickiej. W: Limen expectationis. Red.  J. Urban, A. Witko. Kr 2012 s. 407-417.

154. Architektura i wyposażenie kościoła i kościoła karmelitów bosych w Wiśniczu. Fol. Hist. Crac. T. 19: 2013 s. 119-132.

155. Archiwum Prowincji Karmelitów Bosych w Czernej. Kr 20013 Wydaw. Karmelitów Bosych ss. 87 nlb. 52 il. 82.156. Rekonstrukcja pustelni św.  Agnieszki karmelitów bosych w Czernej. W: Habent omnia tempora sua. Red. Z. Gogola OCD. Kr 2013 s. 587-605.

157. Zarys rozwoju klasztorów karmelitanek bosych w Rzeczpospolitej Obojga Narodów (1612-1782). W: Czterysta lat karmelitanek bosych w Polsce. Wkład mniszek karmelitańskich w polską historię, kulturę i duchowość. Red. A. Smagacz. Kr 2014 Wydaw. Karmelitów Bosych s. 30-44.

BIBLIOGRAFIA PRZEDMIOTOWA

Archiwalia

1. AKPZKB, sygn. PE 1, PE 8-31, Katalogi osobowe.
2. AKPZKB, sygn. PE/W 33-34, Akta personalne (o. Benignus Wanat).

Publikacje

1. Ojciec Benignus Wanat z Frydrychowic [Wywiad z o. Benignusem Wanatem na temat jego życia]. Zacheuszek [Czasopismo parafii Radocza]. R. 1998 nr 3 s. 14-18.

2. G. Polak, Kto jest kim w Kościele. Wa 1999 s. 393.

3. J. Urban, Curriculum Vitae o. prof. Benignusa Wanata. FHC 10 : 2004 s. 11-13.

4. Kazanie o. dr. Szczepana T. Praśkiewicza OCD wygłoszone podczas Złotego Jubileuszu Kapłaństwa o. prof. dr. hab. Benignusa Wanata OCD we  Frydrychowicach (21.06.2009). Michael [Czasopismo parafii we Frydrychowicach]. R. 2009 nr 139 s. 2-5.

5. J. Marecki, W służbie przeszłości i nauki. Wydział Historii i  Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w  Krakowie (dawniej Wydział Historii Kościoła Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie). Kr 2012.

6. A. Witko, Ojciec profesor Józef Benignus Wanat OCD (1934-2013). „Sacrum et Decorum. Materiały i Studia z Historii Polskiej Sztuki sakralnej” 2013 s. 186-188.

7. J. Zieliński, O. Benignus od Chrystusa Króla – Józef Wanat (1934-2013). „Życie Karmelu”. R. 2013 nr 122 s. 72-77.

8. E. Wanat, O. Prof. dr hab. Benignus Józef Wanat OCD. „Michael” [Czasopismo parafii we Frydrychowicach]. R. 2014 nr 196 s. 6-10.

9. S. Praśkiewicz, In Memoriam! W hołdzie autorowi książki, śp. o. Benignusowi Jozefowi Wanatowi OCD (1934–2013). W: B. Wanat, Kult św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny u Karmelitów Bosych w Poznaniu. Wyd. 2. Pz 2014 s. 7-10.

10. J. Zieliński, W służbie Królowej Karmelu. Wspomnienie o ojcu Benignusie Wanacie. „Głos Karmelu”. R. 2014 nr 5 s. 22-24.

Jerzy Zieliński OCD